ضریب حفاظت IP چیست؟

ضریب حفاظت IP چیست و چگونه اندازه گیری می شود؟ احتمالاً تاکنون با عبارت IP و عدد دو رقمی کنار آن در مشخصات تجهیزات برقی و الکترونیک برخورد داشته اید. IP مخفف ingress protection یک مفهوم در استاندارد بین المللی IEC 60529 برای تعیین مقاومت تجهیزات برقی در برابر نفوذ آب و ذرات خارجی است.

از این رو از IP می توان به عنوان ضریب حفاظت IP تجهیزات برقی یاد کرد. در واقع IP به ما نشان میدهد که بدنه و پوشش خارجی تجهیز چه میزان در برابر نفوذ مواد جامد (مانند گرد و خاک و غبار) و مایع (مانند آب و مواد نفتی و … ) جلوگیری میکند.

[lwptoc]

مفهوم هر کدام از حروف و اعداد در درجه حفاظت چیست؟

همانطور که در بند قبل ذکر گردید دو حرف I و P مخفف و به صورت پشت هم IP نشان دهنده و مخفف کلمه لاتین Ingress Protection هستند. در کنار IP یک عدد دو رقمی نیز وجود دارد که هر یک از این ارقام نشان دهنده میزان مقاومت دستگاه در مقابل یک فاکتور است. عدد اول سطح مقاومت در برابر گرد و غبار و عدد دوم سطح مقاومت در برابر آب و رطوبت را مشخص می‌کند که عدد مقاومت در برابر گرد و غبار از 0 تا 6 و عدد مقاومت در برابر آب از 0 تا 9 متغیر است. در جداول زیر شاخص های متفاوت برای IP آورده شده است.

درجه بندی میزان حفاظت در برابر نفوذ گرد و غبار و مایعات

با توجه به اینکه رنج تغییر اعداد نماینده میزان نفوذ گرد و غبار از 0 تا 6 و اعداد میزان نفوذ مایعات از 0 تا 9 متغیر است. بهترین روش ممکن برای معرفی این اعداد و حدود آنها جدول اعداد IP می باشد.

[lt id=”15″]

برای مثال ضریب حفاظت IP65 به این معناست که تجهیز مورد نظر، از ورود هرگونه ریزگرد به داخل جلوگیری کرده و درمقابل پاشش آب از هر جهت به آن مقاومت می کند. از این رو می توان نتیجه گرفت که تجهیز IP65 برای استفاده در محیط های بیرونی که در معرض باران های شدید قرار  هستند مناسب است.

رقم سوم در ضریب حفاظت IP

گاهی ممکن است عدد درجه حفاظت را به صورت 3 رقمی بعد از IP ببینیم. رقم سوم نشان دهنده درجه حفاظت وسیله در برابر ضربه و هرگونه برخورد  جسم خارجی به اون دستگاه رو نشان میدهد. اگر چه این رقم بندرت ذکر میگردد اما مفهوم آن به شرح زیر است:

• رقم ۰ : بدون حفاظت
• رقم ۱ : حفاظت مقابل یک ضربه 0.225 ژولی
• رقم ۲ : حفاظت مقابل یک ضربه 0.375 ژولی
• رقم ۳ : حفاظت مقابل یک ضربه 0.5 ژولی
• رقم ۴ : حفاظت مقابل یک ضربه 2 ژولی
• رقم ۵ : حفاظت مقابل یک ضربه 6 ژولی
• رقم ۶ : حفاظت مقابل یک ضربه 20 ژولی

اندازه گیری ضریب حفاظت یا IP تجهیزات الکترونیکی چگونه است؟

حدود تعیین شده در استاندارد که در جدول ضریب حفاظت IP آورده شده اند معیار تأییدیه های استاندارد هستند. با توجه به نوع دستگاه الکترونیکی، سازنده آن ضریب حفاظت یا IP مربوط به آن وسیله را اعلام می کند. این تجهیز در آزمایشگاه طبق حدود تعیین شده در معرض گرد و خاک و پاشش آب قرار می گیرد. برای این تست دستگاهی طراحی شده که می توان اندازه گرد و خاک و حدود پاشش آب را برای انجام تست شبیه سازی نماید.

ضریب حفاظت یا IP در تجهیزات روشنایی

یکی از معیارهایی که خریداران تجهیزات روشنایی در هنگام خرید این تجهیزات باید مد نظر بگیرند ضریب حفاظت است. با توجه به اینکه چراغ مورد نظر در چه محیطی نصب می شود و اینکه تا چه میزان تحت تأثیر گرد و خاک و رطوبت قرار دارد IP مناسب برای آن تعیین می گردد.

به عنوان مثال یک لامپ ال ای دی حبابی را در نظر بگیرید. معمولاً ضریب حفاظت IP این نوع لامپ ها IP44 است. این بدان معنی است که می تواند در مقابل باران های معمولی مقاومت کند. البته در نظر داشته باشید که قسمت سرپیچ لامپ نیز باید این قابلیت را داشته باشد. معمولاً سرپیچ های لامپ توان مقاومت در برابر نفوذ آب باران را ندارند. از این رو لامپ های ال ای دی در محیط های بیرونی معمولاً با کیس و قاب ضد آب نصب می شوند.

پنل های توکار و روکار سقفی معمولاً در معرض پاشش آب و یا گرد و غبار قرار ندارند و در محیط های داخلی نصب می شوند. از این رو ضریب حفاظت IP20 برای این تجهیزات کفایت می کند. در مورد پنل های سقفی که در محیط های نمناک نصب می شوند بهتر است چراغ با حداقل ضریب حفاظت IP44 انتخاب شود.

ریسه های شلنگی از نظر ضریب حفاظت انواع مختلفی دارند. معمولاً ضریب حفاظت IP این تجهیزات IP65 است. در صورتی که قرار باشد این تجهیزات در زیر آب نصب شوند بایستی از ریسه شلنگی IP68 استفاده نمود.

در حال حاضر عدد 8 بالاترین حفاظت در برابر آب است در بعضی از کاربردها مانند چراغ آبنما ال ای دی و چراغ استخری می بایست IP68 باشند چرا که به طور مداوم در  آب غوطه ور هستند و می بایست از ورود آب به چراغ اجتناب شود. در بعضی از کاربردها مانند چراغ دفنی ضد آب به دلیل تماس با آب نیاز است IP67 یا IP66 مورد توجه قرار گیرد.

پروژکتور ال ای دی که به منظور روشنایی و نورپردازی فضای سبز یا اماکنی با احتمال بارندگی استفاده شود، باید حداقل درجه حفاظت آن حداقل IP65 باشد تا در برابر نفوذ آب باران مقاومت کند.

در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر و راهنمایی در مورد انتخاب تجهیز مناسب برای محل مورد نظر از نظر مقاومت در برابر پاشش آب و گرد و غبار می توانید از مشاوره کارشناسان سایت نمالایت به صورت رایگان استفاده نمایید.