کابلهای برق از عناصر اصلی و حیاتی در انتقال انرژی الکتریکی هستند که به کاربریهای مختلفی مانند انتقال برق در ساختمانهای مسکونی، صنعتی، و تجاری خدمت میکنند. هر کابل بر اساس ولتاژ، جنس هادی، عایق و محل نصب، ویژگیهای متفاوتی دارد که باعث میشود برای شرایط و مصارف خاصی مناسب باشد. هنگام خرید کابل برق باید به این نکات توجه داشت تا بتوان انتخاب درستی برای کاربرد مورد نظر داشت. همچنین در کنار کابلهای برق، برای ایجاد نورپردازیهای مدرن و دکوراتیو میتوان از نوارهای ال ای دی مانند نمالایت بهره گرفت که گزینهای کاربردی و جذاب است.
در این مقاله، به معرفی 6 نوع از کابلهای برق که برای ولتاژهای مختلف طراحی شدهاند و هرکدام کاربردهای خاص خود را دارند، میپردازیم. شناخت این کابلها و ویژگیهایشان به شما کمک میکند تا برای پروژههای مختلف خود، بهترین و ایمنترین انتخاب را داشته باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
1. کابلهای فشار ضعیف (تا 1000 ولت)
کابلهای فشار ضعیف یکی از پرکاربردترین نوع کابلهای برق هستند که در بسیاری از پروژههای خانگی و تجاری کوچک مورد استفاده قرار میگیرند. این کابلها معمولاً برای ولتاژهای زیر 1000 ولت طراحی شدهاند و در سیستمهای برقرسانی داخلی ساختمانها مانند سیمکشی برق خانگی، روشنایی، و تابلوهای برق استفاده میشوند.
کابلهای فشار ضعیف از هادیهای مسی یا آلومینیومی تشکیل شدهاند و عایقهای پلاستیکی از نوع PVC (پلی وینیل کلراید) دارند. این کابلها به دلیل عایقپذیری بالا در برابر شوک الکتریکی و حفاظت مناسب از هادی، به یکی از رایجترین گزینهها برای انتقال انرژی الکتریکی در محیطهای کوچک و خانگی تبدیل شدهاند.
کاربردهای کابلهای فشار ضعیف
- سیمکشی برق داخلی ساختمانها
- کابلکشی روشنایی
- تابلوهای برق خانگی و صنعتی کوچک
- سیستمهای کنترل و ارتباطات
این نوع کابلها به دلیل انعطافپذیری و قابلیت نصب آسان، به طور گسترده در تاسیسات مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار میگیرند و انتخابی مقرون به صرفه برای کاربردهای خانگی هستند.
2. کابلهای فشار متوسط (1 تا 36 کیلوولت)
کابلهای فشار متوسط برای ولتاژهای بین 1 تا 36 کیلوولت طراحی شدهاند و عمدتاً در سیستمهای توزیع برق در مقیاسهای بزرگتر مورد استفاده قرار میگیرند. این کابلها برای انتقال برق از پستهای برق به ایستگاههای ترانسفورماتور و سپس توزیع به مناطق مسکونی و صنعتی استفاده میشوند. عایقهای این کابلها معمولاً از موادی مانند XLPE (پلی اتیلن کراسلینک) ساخته میشوند که مقاومت بالایی در برابر حرارت، فشار، و شرایط محیطی دارند.
کابلهای فشار متوسط نقش بسیار مهمی در توزیع برق شهری و صنعتی دارند و به دلیل توانایی آنها در تحمل ولتاژهای بالا، گزینهای مناسب برای استفاده در تاسیسات صنعتی بزرگ و توزیع برق به مناطق وسیع هستند.
کاربردهای کابلهای فشار متوسط
- انتقال برق از پستهای برق به ایستگاههای ترانسفورماتور
- توزیع برق به مناطق مسکونی و صنعتی
- کاربردهای صنعتی بزرگ
این کابلها معمولاً در محیطهایی که نیاز به انتقال انرژی الکتریکی در مسافتهای طولانی و با ولتاژ بالا دارند، مورد استفاده قرار میگیرند و به دلیل ویژگیهای خاصی که دارند، در برابر شرایط سخت محیطی نیز مقاوم هستند.
3. کابلهای فشار قوی (بالای 36 کیلوولت)
کابلهای فشار قوی برای انتقال انرژی الکتریکی با ولتاژهای بالاتر از 36 کیلوولت طراحی شدهاند و معمولاً در خطوط انتقال برق بین نیروگاههای تولید انرژی و پستهای توزیع برق استفاده میشوند. این کابلها توانایی تحمل ولتاژهای بسیار بالا را دارند و به دلیل استفاده از عایقهای پیشرفته، میتوانند جریانهای بزرگ را به مسافتهای طولانی منتقل کنند.
کابلهای فشار قوی معمولاً از هادیهای مسی یا آلومینیومی ساخته میشوند و عایقهای آنها از موادی چون پلی اتیلن یا PVC با کیفیت بالا ساخته شده است که قابلیت مقاومت در برابر حرارت و شرایط سخت محیطی را دارند.
کاربردهای کابلهای فشار قوی
- انتقال انرژی الکتریکی از نیروگاهها به پستهای توزیع برق
- استفاده در خطوط انتقال برق بلند
- کاربردهای صنعتی با ولتاژ بسیار بالا
کابلهای فشار قوی به دلیل نیاز به انتقال حجم بالایی از انرژی به مناطق مختلف، به طور عمده در شبکههای برقرسانی ملی و صنعتی استفاده میشوند و از جمله پرکاربردترین کابلها در سیستمهای برقرسانی صنعتی هستند.
4. کابلهای زرهدار
کابلهای زرهدار به دلیل داشتن پوشش محافظ فلزی، در محیطهایی که نیاز به حفاظت فیزیکی بالا دارند، مانند تاسیسات زیرزمینی، صنعتی و مناطقی که امکان ضربه یا آسیب مکانیکی وجود دارد، استفاده میشوند. این کابلها از هادیهای مسی یا آلومینیومی و یک لایه زره فولادی یا آلومینیومی برای محافظت در برابر ضربههای مکانیکی تشکیل شدهاند.
کابلهای زرهدار به دلیل مقاومت بالا در برابر آسیبهای فیزیکی، برای استفاده در محیطهایی که تحت تأثیر شرایط سخت محیطی مانند رطوبت، فشار، و خطرات فیزیکی هستند، ایدهآل هستند.
کاربردهای کابلهای زرهدار
- تاسیسات زیرزمینی
- محیطهای صنعتی با خطر آسیب مکانیکی
- مناطق مرطوب یا مکانهایی با خطر حضور جوندگان
کابلهای زرهدار به دلیل ساختار مستحکم و محافظتی که دارند، به طور گسترده در مناطقی که نیاز به حفاظت از کابلهای برق در برابر آسیبهای فیزیکی وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند و به دلیل طول عمر بالای خود، انتخابی مطمئن برای تاسیسات صنعتی هستند.
5. کابلهای مقاوم در برابر آتش
یکی از مهمترین مسائل در ساختمانهای بزرگ و تاسیسات صنعتی، ایمنی در برابر حریق است. کابلهای مقاوم در برابر آتش به گونهای طراحی شدهاند که حتی در شرایط آتشسوزی و دمای بسیار بالا به کار خود ادامه دهند و برق مورد نیاز تجهیزات حیاتی مانند سیستمهای اضطراری، آسانسورها، و سیستمهای اطفای حریق را تأمین کنند.
این کابلها دارای عایقهای خاصی هستند که در برابر حرارت و شعلههای آتش مقاوم بوده و مانع از قطع جریان برق در شرایط اضطراری میشوند. کابلهای مقاوم در برابر آتش در مکانهایی مانند بیمارستانها، ساختمانهای عمومی و اداری پرجمعیت استفاده میشوند.
کاربردهای کابلهای مقاوم در برابر آتش
- تامین برق تجهیزات اضطراری در شرایط آتشسوزی
- استفاده در ساختمانهای بزرگ و عمومی
- بیمارستانها و ایستگاههای آتشنشانی
این کابلها به دلیل ویژگیهای ایمنی بالا، یکی از مهمترین انتخابها برای تاسیسات حساس هستند که در شرایط اضطراری نیاز به تامین برق پایدار دارند.
6. کابلهای خورشیدی
کابلهای خورشیدی برای اتصال پنلهای فتوولتائیک به سیستمهای انرژی خورشیدی و اینورترهای DC به AC طراحی شدهاند. این کابلها به دلیل مقاومت بالا در برابر تابش خورشید، دمای شدید و شرایط محیطی سخت، گزینهای مناسب برای استفاده در فضای باز و نصب در سیستمهای خورشیدی هستند. همچنین این کابلها دارای عایقهای مقاوم در برابر UV هستند که از کابل در برابر خرابی ناشی از تابش آفتاب محافظت میکند.
کاربردهای کابلهای خورشیدی
- اتصال پنلهای خورشیدی به اینورترها
- نصب در سیستمهای انرژی خورشیدی فضای باز
- استفاده در پروژههای انرژی تجدیدپذیر
کابلهای خورشیدی به دلیل نیاز به مقاومت بالا در برابر شرایط سخت محیطی، به یکی از عناصر مهم در سیستمهای انرژی خورشیدی تبدیل شدهاند و بهینهسازی عملکرد پنلهای خورشیدی را تضمین میکنند.